Trader là gì? Các bước để trở thành một “Pro Trader”

Nếu bạn là người đang giao dịch hằng ngày trên các thị trường tài chính thì nghiễm nhiên bạn là một trader. Có rất nhiều người xem trader là một cái nghề, dành phần lớn thời gian cho công việc này và đây cũng là nguồn thu nhập chính của họ. Nhưng để đạt đến cái ngưỡng đó thì chính họ đã phải rất am hiểu về nó và có những thành công nhất định. Vậy còn bạn? Bạn bắt đầu giao dịch từ khi nào? Bạn có ý định gắn bó lâu dài với nó hay không? Và nếu có, bạn đã bao giờ tìm hiểu thật cặn kẽ về cái nghề này hay chưa?

Là một chủ đề không quá mới mẻ nhưng chúng tôi sẽ cố gắng “mổ xẻ” những khía cạnh quan trọng nhất của nghề trader, đặc biệt là lợi thế và rủi ro của nghề này để các bạn có thể một lần nữa xác định lại mục tiêu của mình khi tham gia vào thị trường ngoại hối.

Trader là gì? Phân biệt trader và investor.

Trader hay nhà giao dịch là một cá nhân hay tổ chức thực hiện các công việc mua, bán các loại tài sản như tiền tệ, cổ phiếu, vàng, hàng hóa… trên các thị trường tài chính như forex, chứng khoán, tiền điện tử…

Mục đích của trader là tìm kiếm lợi nhuận từ những công việc mua bán này, ngoại trừ các trader là hedger thì mục đích chính của họ là phòng ngừa rủi ro.

Trader có thể làm việc cho chính bản thân họ, nghĩa là họ dùng tiền của mình của tự giao dịch trên thị trường, được hưởng toàn bộ lợi nhuận và chỉ trả một khoản phí môi giới cho các broker.  Hoặc họ có thể làm việc cho một cá nhân hay tổ chức khác, tức là họ sử dụng tiền của người khác để giao dịch nhưng mọi hoạt động mua, bán của họ đều bị kiểm soát và quản lý bởi những người này. Thu nhập của các trader “làm thuê” này chính là lương hoặc được chia sẻ một phần lợi nhuận nếu họ giao dịch thành công.

• Phân biệt trader và investor

Hai khái niệm này thường bị nhầm lẫn với nhau. Mặc dù cùng hoạt động trên các thị trường tài chính, cũng thực hiện các công việc mua, bán tài sản tài chính nhưng về bản chất của các giao dịch này là khác nhau.

Trader thường có thời gian nắm giữ vị thế ngắn hơn, họ tìm kiếm lợi nhuận từ sự chênh lệch giá của tài sản. Số lượng giao dịch của họ trên thị trường rất lớn, có thể từ vài chục đến vài trăm lệnh một ngày. Trong khi đó, investor hay nhà đầu tư sẽ có thời gian nắm giữ vị thế lâu hơn, lợi nhuận của họ chủ yếu đến từ sự gia tăng giá trị của tài sản mà họ đang nắm giữ. Vì thời gian đầu tư lâu dài nên việc thực hiện các lệnh giao dịch của họ khá ít, có thể hôm nay họ mua vào nhưng vài năm sau mới bán ra để chốt lời.

Phong cách giao dịch và các kiểu trader trên thị trường ngoại hối

Mỗi trader trên thị trường sẽ có một phong cách giao dịch khác nhau và cũng có rất nhiều yếu tố để định hình một phong cách giao dịch trong forex.

Dựa vào thời gian nắm giữ vị thế trên thị trường mà các phong cách giao dịch forex được chia thành 4 loại:

• Scalping trader hay scalper (giao dịch lướt sóng): thời gian nắm giữ vị thế ngắn, đóng lệnh trong ngày, mỗi lệnh chỉ kéo dài từ vài phút đến vài tiếng, nên một ngày, các trader này có thể giao dịch đến hàng trăm lệnh.
• Day trading (giao dịch trong ngày): các trader này cũng chỉ thực hiện lệnh trong ngày, không giữ lệnh qua đêm, nhưng thời gian nắm giữ vị thế lâu hơn so với scalper, từ vài tiếng trở lên.
• Swing trader (giao dịch trung hạn): trader theo phong cách này nắm giữ vị thế từ vài ngày đến vài tuần, họ không quá bận tâm đến những biến động trong ngắn hạn.
• Position trader (giao dịch vị thế): các trader này có xu hướng đầu tư giá trị như các investor, thời gian nắm giữ lệnh của họ đến vài tuần hoặc thậm chí vài tháng, vài năm.

Các bạn có thể tham khảo bài viết: Bạn đang nhầm lẫn giữa phong cách và chiến lược giao dịch trong forex? để tìm hiểu chi tiết về đặc điểm của 4 phong cách nói trên và các chiến lược giao dịch phù hợp với mỗi phong cách này.

Việc xác định mình sẽ theo phong cách nào hoặc phù hợp với phong cách nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, trong đó có cá tính giao dịch, sở thích, mức độ chịu đựng rủi ro, nguồn vốn, thời gian dành cho nghề trading…

Và thông thường, người ta cũng phân chia các kiểu trader trên thị trường theo những phong cách giao dịch này. Hay nói cách khác, nếu phân loại trader theo thời gian nắm giữ vị thế thì sẽ bao gồm 4 kiểu trader như đã phân tích ở trên.

Bên cạnh đó, còn có rất nhiều tiêu chí khác để phân loại trader trong giao dịch forex, và một trong những tiêu chí quan trọng nhất chính là trường phái phân tích.

Dựa vào các trường phái phân tích trong forex thì có 3 kiểu trader khác nhau:

• Trader phân tích cơ bản: là những người sử dụng tin tức, các yếu tố kinh tế, chính trị, xã hội của các quốc gia; các báo cáo tài chính, số liệu kế toán của doanh nghiệp làm tư liệu phân tích để ra quyết định giao dịch.

Tìm hiểu: Phân tích cơ bản là gì?

• Trader phân tích kỹ thuật: những trader theo trường phái này sử dụng các dữ liệu có sẵn trên thị trường để phân tích, bao gồm giá cả và khối lượng giao dịch trong quá khứ. Các dữ liệu này được sử dụng để tính toán ra các công cụ, hỗ trợ cho việc phân tích trở nên dễ dàng và chính xác hơn thì những công cụ đó chính là chỉ báo kỹ thuật (indicator). Ngoài ra, việc quan sát hành vi của thị trường thông qua đồ thị giá để phân tích cũng là một trường phái đặc biệt trong phân tích kỹ thuật.

Tìm hiểu:

• Phân tích kỹ thuật là gì?
• Phân tích hành động giá price action là gì?

• Trader kết hợp phân tích cơ bản và kỹ thuật: đây là kiểu trader phổ biến nhất trên thị trường. Chiến lược cơ bản của họ là sử dụng các chỉ báo kinh tế để xác định xu hướng chung rồi vận dụng các công cụ kỹ thuật để vào lệnh. Mỗi trường phái phân tích có những ưu, nhược điểm khác nhau, nếu biết cách kết hợp thì sẽ mang lại hiệu quả giao dịch cao.

Vậy, một người giao dịch forex như đang chơi một ván cờ, chỉ dựa vào may rủi thì được xếp vào kiểu trader nào?

Do tính chất dễ tiếp cận, dễ chơi và lợi nhuận hấp dẫn, chỉ cần đặt Buy nếu dự đoán tăng hay đặt Sell nếu dự đoán giảm, nên nhiều người tham gia vào thị trường này với mong muốn kiếm thật nhiều tiền trong thời gian ngắn, mặt khác lại không chịu đầu tư kiến thức, nghiên cứu thị trường, biến công việc này thành một trò cá cược, kết quả là sẽ không thể nào trụ được lâu dài. Họ không phải là trader, không phải là những nhà giao dịch thực thụ.

Lợi thế và rủi ro của nghề trader

Nghề trader hay investor có một đặc điểm rất khác biệt so với những nghề còn lại, đó là tính rủi ro. Ở đây chúng ta không xét đến rủi ro về thể chất của một số nhóm ngành có tính chất nguy hiểm như thợ xây, nghề đánh bắt cá hay thợ sửa điện…

Với một kế toán viên, một nhân viên ngân hàng hay một nhân viên môi giới chứng khoán chẳng hạn, mỗi ngày đi làm công việc của mình, các bạn sẽ có lương, có thu nhập cố định. Nếu làm tốt, có thể sẽ được thưởng, nếu làm không tốt, có thể bị trừ lương nhưng những công việc này sẽ không khiến bạn phải mất đi bất kỳ khoản vốn nào khác hết. Ngược lại, với nghề trader, nếu làm tốt, các bạn có tiền, có thu nhập nhưng không cố định, nếu làm không tốt, các bạn mất tiền và có thể là rất nhiều tiền. Đó là rủi ro của trader.

Bên cạnh rủi ro cao thì nghề trader cũng có nhiều lợi thế hơn so với những ngành nghề khác. Tìm hiểu về lợi thế và rủi ro của nghề này sẽ giúp các bạn xác định lại nhu cầu, mục tiêu tài chính của mình, đồng thời xem xét sự phù hợp của bản thân với các tính chất của nghề trader, từ đó ra quyết định có nên tham gia vào thị trường này hay không?

Lợi thế của nghề trader

• Lợi nhuận tiềm năng: một công việc hành chính có thu nhập trung bình 10 – 15 triệu một tháng nhưng nếu bạn là một trader giỏi, thu nhập của bạn có thể gấp nhiều lần con số đó. Thị trường forex có khối lượng giao dịch lên đến hơn 5 nghìn tỷ đô la mỗi ngày, hoạt động 24/24 và biến động liên tục, cơ hội mang về lợi nhuận là vô cùng lớn.
• Linh hoạt về thời gian và địa điểm: thị trường forex là một hệ thống giao dịch toàn cầu, kết nối các trader trên khắp thế giới thông qua mạng lưới internet. Trader có thể ngồi tại nhà hay bất cứ nơi đâu để giao dịch, chỉ cần một chiếc máy tính, điện thoại hoặc tablet có kết nối mạng internet. Bên cạnh đó, thị trường hoạt động 24/5, trader có thể giao dịch tại bất kỳ thời gian nào trong ngày.
• Đa dạng về công cụ giao dịch: các broker cung cấp cho trader rất nhiều loại công cụ giao dịch, là các tài sản tài chính khác nhau như tiền tệ, kim loại, cổ phiếu, chỉ số, trái phiếu, hàng hóa, tiền điện tử. Trader có thể lựa chọn bất kỳ loại tài sản nào mà các bạn am hiểu về nó hoặc đơn giản chỉ là thích.
• Chi phí thấp: để trở thành một trader, chi phí lớn nhất mà các bạn cần bỏ ra là chi phí để đầu tư kiến thức. Các bạn có thể học thông qua các khóa học, các lớp học online, offline với chi phí vừa phải. Thậm chí các bạn sẽ không tốn bất kỳ một đồng nào nhờ vào các tài liệu mở, miễn phí trên các diễn đàn, các website về forex. Khi đã trở thành một trader, chi phí mà các bạn phải trả cho mỗi giao dịch bao gồm spread và commission nhưng cũng rất thấp nếu các bạn chọn mở tài khoản ở những sàn forex uy tín và tốt nhất hiện nay.

Tham khảo Lớp học forex miễn phí của kienthucforex.com

• Là chủ của chính mình: thay vì đi làm thuê cho người khác thì một trader sẽ là người chủ của chính bản thân họ. Các bạn sẽ được tự do về thời gian, sẽ có nhiều thời gian hơn dành cho gia đình, cho bản thân. Đó là xu hướng mà nhiều người trẻ hiện nay đang muốn hướng đến.

Rủi ro của nghề trader

• Rủi ro từ bản chất của thị trường: forex nói riêng và thị trường tài chính nói chung tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Giá cả trên thị trường biến động không ngừng và đôi khi nằm ngoài dự tính của trader. Mặc dù bạn có một hệ thống giao dịch hoàn chỉnh nhưng chỉ cần một tin tức nào đó có giá trị được công bố mà bạn không kịp nắm bắt và tin tức đó ảnh hưởng rất lớn đến thị trường thì lệnh của bạn có nguy cơ gặp rủi ro rất lớn, tài khoản rất dễ “bốc hơi”.
• Rủi ro đến từ nhà môi giới: sức hấp dẫn lớn là lý do mà rất nhiều người quyết định “dấn thân” vào cái nghề trader này, từ đó mà hàng loạt broker ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu của trader, trong đó có không ít các sàn forex dỏm, lừa đảo. Các broker này có hàng tá chiêu trò để dụ dỗ, lôi kéo trader tham gia giao dịch tại sàn của họ, nếu không đủ sáng suốt và kiến thức cần thiết trong quá trình lựa chọn sàn thì rất dễ sa vào những cái bẫy đó.
• Rủi ro từ chính bản thân trader: rủi ro này xuất phát từ việc các bạn không chịu bỏ thời gian đầu tư kiến thức và nghiên cứu thị trường, trong khi forex đòi hỏi những nhà giao dịch phải có lượng kiến thức nhất định về tài chính, về kỹ năng phân tích, kỹ năng quản lý vốn, ra quyết định giao dịch… nếu các bạn chỉ xem giao dịch forex như một ván bài thì các bạn không phải là một trader và chắc chắn là sẽ không thể nào thành công từ cái nghề này.

Các bước trở thành một “pro trader”

Không có một trader nào thành công ngay từ khi bắt đầu, và đối với cái nghề này thì thua lỗ là chuyện quá đỗi bình thường. Tuy nhiên, nói như thế không có nghĩa là nghề trader này luôn luôn thất bại. Đã có rất nhiều người thành công, mang về lợi nhuận cao và duy trì thu nhập ổn định, họ là những người biết rút ra kinh nghiệm sau mỗi lần thất bại, biết trau dồi thêm kiến thức mới và họ chính là những trader chuyên nghiệp đang giao dịch hằng ngày trên thị trường này.

Con đường để trở thành một pro trader không hề đơn giản nhưng cũng không quá khó đến nỗi không thể làm được. Các bạn có thể học theo những gì mà các trader chuyên nghiệp đã làm, học theo cái cách mà họ đã thành công, tất nhiên không phải tất cả nhưng sẽ có một số nguyên tắc chung tồn tại ở tất cả các pro trader đó mà các bạn nên học hỏi và tuân thủ.

Các bước trở thành một trader chuyên nghiệp

Thứ nhất, thay đổi tư duy và ngưng kỳ vọng

Đầu tiên phải xác định rõ: nghề trader không phải lúc nào cũng kiếm được lợi nhuận mà rủi ro là điều tất yếu. Bớt kỳ vọng về lợi nhuận mà nên học cách làm thế nào để hạn chế rủi ro nhất có thể. Nhiều người đặt ra mục tiêu lợi nhuận mỗi ngày, mỗi tuần hoặc mỗi tháng, điều này buộc họ phải vào lệnh mặc dù xác suất thành công không cao, điều này là hoàn toàn không nên. Các trader chuyên nghiệp chỉ vào lệnh khi thấy có cơ hội tốt, một ngày họ có thể vào rất nhiều lệnh nhưng cũng có khi cả tuần họ không có một giao dịch nào.

Thứ hai, xác định phong cách giao dịch phù hợp

Việc định hình phong cách phù hợp với nhu cầu, nguồn vốn và cá tính sẽ giúp cho trader thực hiện mục tiêu một cách tốt nhất. Có nhiều người giao dịch trên thị trường một thời gian rồi không biết mình phù hợp với phong cách nào, lúc thì thích kiểu này, lúc thì kiểu khác nhưng không có kiểu nào thành công cả. Xác định và theo đuổi một phong cách ngay từ đầu, trader sẽ không mất nhiều thời gian loay hoay vì khi đã định hướng rõ ràng thì chỉ việc theo đó mà thực hiện.

Thứ ba, xây dựng chiến lược giao dịch hiệu quả

Mỗi phong cách sẽ có một chiến lược giao dịch hiệu quả, xây dựng chiến lược cụ thể và hoàn chỉnh cũng giống như việc các bạn đang lên kế hoạch chi tiết cho công việc trading của mình, có kế hoạch rồi thì sẽ chủ động hơn trong mọi việc, nhất là khi thị trường biến động bất thường.

Thứ tư, kỹ năng quản lý vốn, quản trị rủi ro

Còn tiền là còn có thể kiếm ra được lợi nhuận. Điều quan trọng trong giao dịch forex là làm thế nào để đừng bị cháy tài khoản, chính vì thế, kỹ năng quản lý vốn, quản trị rủi ro là vô cùng quan trọng. Các bạn có một chiến lược giao dịch tốt nhưng không có kỹ năng quản lý vốn, quản trị rủi ro hiệu quả thì các bạn cũng vẫn sẽ thua lỗ hoặc không thể gia tăng lợi nhuận trong dài hạn.

Tham khảo:

• Các sai lầm trong quản lý vốn
• Quy tắc quản lý vốn 2% của các nhà đầu tư chuyên nghiệp
• Công thức Kelly và cách sử dụng trong quản lý vốn

3 nguyên tắc “bất di bất dịch” của một trader chuyên nghiệp

• Đầu tư vào kiến thức luôn là sự đầu tư khôn ngoan: Ở tất cả các bước trong quy trình trở thành một trader chuyên nghiệp nêu trên đều cần có những kiến thức chuyên môn nhất định, để làm tốt thì điều duy nhất chỉ có thể là học và luyện tập. Mọi thứ đều luôn đổi mới và nghề trader cũng vậy, ngoài việc tìm hiểu, nghiên cứu những kiến thức cần thiết thì các bạn cũng nên thường xuyên cập nhật và học hỏi thêm những kiến thức mới. Sự học chỉ giúp các bạn tốt hơn mà thôi.
• Không bị cảm xúc chi phối: cảm xúc là nguyên nhân gây ra thất bại cho trader. Cảm xúc có thể khiến cho bạn tự phá vỡ những nguyên tắc đã đặt ra từ đầu, cảm xúc khiến bạn phải vào lệnh nhiều hơn khi thua lỗ, sẽ làm cho bạn trở nên háo thắng khi liên tục thành công và tất cả những điều đó được xem là cấm kỵ trong forex. Một trader chuyên nghiệp luôn biết kiểm soát tốt cảm xúc của mình. Hãy bắt đầu với một số tiền nhỏ để nắm bắt được cảm xúc của mình khi thành công hoặc thất bại từ thị trường thực, từ đó nhìn nhận và kiểm soát nó tốt hơn.
• Luôn kiên trì: nếu không có tính kiên trì thì chắc sẽ chẳng còn ai trụ vững trong cái nghề trader này. Tính kiên trì trong giao dịch forex thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau: kiên trì nghiên cứu, đầu tư kiến thức, kiên trì luyện tập và kiên trì khi thất bại.

Với tất cả những gì mà chúng tôi đã trình bày trong bài viết này, hy vọng rằng các bạn sẽ nhìn nhận đúng hơn về trader, đồng thời xem xét lại tính phù hợp của mình với nghề này để có quyết định đúng đắn hơn. Với những bạn đang là một trader và muốn trở thành một trader chuyên nghiệp thì có thể tham khảo những nội dung mà chúng tôi đã chia sẻ ở phần cuối, tất nhiên, những điều đó sẽ không thể giúp các bạn trở thành một pro trader ngay được, nhưng ít nhất, nếu các bạn nỗ lực và kiên trì thực hiện, nó có thể giúp bạn hạn chế được thua lỗ một cách tối đa nhất.

CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG.